Böbrekler vücudumuz için gerekli olan sıvı ve maddeleri tutarlar, vücuttan atılması gereken zararlı maddeleri atarlar. Böbrekler ayrıca vücudumuzun su ve tuz dengesini ayarlar, kan basıncını (tansiyon) düzenler, kan yapımı ve kemik yapısı ile ilgili hormonlardan sorumludur.Çocuklarda böbrek hastalıklarının belirtileri nelerdir?● Kırmızı ya da kahverengi idrar yapma
● Göz kapakları, yüz, bacaklarda şişlik
● Karın ağrısı
● Sık idrara çıkma, idrar yaparken yanma, idrar kaçırma
● Ateş
● Çok su içme, çok idrara çıkma
● İdrar miktarının aniden azalması
● Tekrarlayan kusmalar
● Büyümede duraklama
● Halsizlik
● SoluklukHangi çocuklar risk altında?● Sık idrar yolu iltihabı geçirilmesi
● İdrar yolu iltihabına bağlı böbreklerde yara olması
● İdrar yolları ve/veya böbreklerde genişleme olması
● Tek böbrek
● İdrar testinde protein görülmesi
● Hipertansiyon
● Ebeveyn hipertansiyonu
● Düşük doğum ağırlığı, prematürite doğum
● Ailede böbrek taşı, nefrit, idrar yolu problemi olanlarKorumak mümkün mü?● Bol su içilmesi önemlidir.
● Tuzlu yiyeceklerden sakınmak gerekir. Tuz tansiyon yükselmesine yol açar.
● İdrar yapma alışkanlığı çok önemlidir. Sıkışmadan 3 saat ara ile idrar yapmak gerekir.
● Edeb bölgesi temizliğine dikkat edilmelidir.
● Düzenli aralıklarla sağlam çocuk takipleri yapılmalı, riskli durumlarda çocuk uzmanına başvurmalıdırlar.Sağlıklı kan basıncı değerleri nedir?Bebek dünyaya belli bir kilo, boy ve baş çevresi ölçüsü ile gelir. Geliştikçe bu rakamlar da gelişir ve istatistikî bir “büyüme eğrisi” oluşturur. Buna “persentil” denir. Çocuklarda normal kan basıncı değeri, yaşa, cinse ve boya göre 90. persantilin altında olmasını gerektirir.Yani 2 yaşında, 50. persentilde boy uzunluğu olan kız çocukta normal kan basıncı değeri en yüksek 101/59 mmHg,
6 yaşında 75. persentilde boy uzunluğu olan erkek çocukta normal kan basıncı değeri en yüksek 115/75 mmHg,
17 yaşında 90. persentilde boy uzunluğu olan bir kız çocukta normal kan basıncı değeri en yüksek 120/80 mmHg olmalıdır.
Bu değerlerin üzerinde ise “Hipertansiyon” (yüksek kan basıncı) olarak tanımlanır.Görülme sıklığı nedir?Hipertansiyon dünya çapında önemli bir sağlık sorunudur. Çocuklarda görülme sıklığı %3 ilâ 5 olarak bilinmektedir ama son yıllarda hızla artan obezite ile birlikte okul çocuklarında hipertansiyon artmıştır.Sebepleri nelerdir?Çocuklarda böbrek ile ilgili hastalıklar, obezite, kalp hastalıkları, endokrin bozukluklar (hormon hastalıkları), sinir sistemini etkileyen durumlar, ilaçlar, akciğer hastalıkları hipertansiyona yol açabilir.Yenidoğan bebeklerde hipertansiyon sıklıkla böbrek damar hastalıklarına, böbreğin yapısal bozukluklarına, aort kapakçığı bozukluklarına, akciğer gelişim bozukluklarına ve ilaçlara bağlı olarak ortaya çıkar. 1-6 yaş arası çocuklarda ise böbrek parenkim hastalıkları, böbrek damar hastalıkları, aort kapakçık bozuklukları, endokrin hastalıklar, tümörler ve esansiyel (nedeni bilinmeyen) hipertansiyon görülebilir. 6 yaşından sonra ise esansiyel hipertansiyon ve böbrek parenkim hastalıkları ön plana geçer.Risklerin diğerleriDiyet tuz içeriğinin fazla olması, hazır gıda tüketimi, obezite, hareketsizlik TV– bilgisayar başında saatler geçirme, stres, yenilip içilenlerdeki kafein hipertansiyonu tetiklemektedir. Obezite hipertansiyon gelişiminde bağımsız bir risk faktörüdür.Prematüre ya da düşük doğum ağırlığı ile doğan çocuklar, yenidoğan döneminde göbek kateterizasyonu yapılmış çocuklar, yineleyen idrar yolu enfeksiyonu olan çocuklar, fazla kilolu çocuklar, şeker hastalığı ya da insülin direnci olan çocuklar, uyku düzensizlikleri, uyku apnesi olan çocuklar, guatrlı çocuklar, ailede hipertansiyon / enfarktüs / inme / böbrek yetersizliği öyküsü olanlar da hipertansiyon gelişme riski daha fazladır.Belirtilere dikkatBaş ağrısı, burun kanaması, görme bozukluğu, baş dönmesi, büyüme geriliği, okulda başarısızlık, nöbet (havale), halsizlik, huzursuzluk, kilo kaybı, terleme, çarpıntı yakınmaları olan çocuklar hemen muayene edilmelidir. Kafa ya da karın travması, idrar yolu enfeksiyonu, böbrek taşı halinde de çocukların kan basıncı ölçümleri yapılmalıdır.
Ya fark edilmezse..Hipertansiyonda hedef organ hasarı dediğimiz bozukluklar, beyin, göz, kalp, böbrek ve damarlarda ortaya çıkar. Zihnî yeteneklerde bozulma, damarlarda sertleşme, görme bozukluğu, idrarla albumin kaçağı, kalp duvarlarında kalınlaşma, kalp kasılmalarında bozulma gibi ciddi durumlar meydana gelebilir. Unutmayınız ki, hipertansiyon ömür boyu sürebilen bir bozukluktur, takibi gerektirir.
● Göz kapakları, yüz, bacaklarda şişlik
● Karın ağrısı
● Sık idrara çıkma, idrar yaparken yanma, idrar kaçırma
● Ateş
● Çok su içme, çok idrara çıkma
● İdrar miktarının aniden azalması
● Tekrarlayan kusmalar
● Büyümede duraklama
● Halsizlik
● SoluklukHangi çocuklar risk altında?● Sık idrar yolu iltihabı geçirilmesi
● İdrar yolu iltihabına bağlı böbreklerde yara olması
● İdrar yolları ve/veya böbreklerde genişleme olması
● Tek böbrek
● İdrar testinde protein görülmesi
● Hipertansiyon
● Ebeveyn hipertansiyonu
● Düşük doğum ağırlığı, prematürite doğum
● Ailede böbrek taşı, nefrit, idrar yolu problemi olanlarKorumak mümkün mü?● Bol su içilmesi önemlidir.
● Tuzlu yiyeceklerden sakınmak gerekir. Tuz tansiyon yükselmesine yol açar.
● İdrar yapma alışkanlığı çok önemlidir. Sıkışmadan 3 saat ara ile idrar yapmak gerekir.
● Edeb bölgesi temizliğine dikkat edilmelidir.
● Düzenli aralıklarla sağlam çocuk takipleri yapılmalı, riskli durumlarda çocuk uzmanına başvurmalıdırlar.Sağlıklı kan basıncı değerleri nedir?Bebek dünyaya belli bir kilo, boy ve baş çevresi ölçüsü ile gelir. Geliştikçe bu rakamlar da gelişir ve istatistikî bir “büyüme eğrisi” oluşturur. Buna “persentil” denir. Çocuklarda normal kan basıncı değeri, yaşa, cinse ve boya göre 90. persantilin altında olmasını gerektirir.Yani 2 yaşında, 50. persentilde boy uzunluğu olan kız çocukta normal kan basıncı değeri en yüksek 101/59 mmHg,
6 yaşında 75. persentilde boy uzunluğu olan erkek çocukta normal kan basıncı değeri en yüksek 115/75 mmHg,
17 yaşında 90. persentilde boy uzunluğu olan bir kız çocukta normal kan basıncı değeri en yüksek 120/80 mmHg olmalıdır.
Bu değerlerin üzerinde ise “Hipertansiyon” (yüksek kan basıncı) olarak tanımlanır.Görülme sıklığı nedir?Hipertansiyon dünya çapında önemli bir sağlık sorunudur. Çocuklarda görülme sıklığı %3 ilâ 5 olarak bilinmektedir ama son yıllarda hızla artan obezite ile birlikte okul çocuklarında hipertansiyon artmıştır.Sebepleri nelerdir?Çocuklarda böbrek ile ilgili hastalıklar, obezite, kalp hastalıkları, endokrin bozukluklar (hormon hastalıkları), sinir sistemini etkileyen durumlar, ilaçlar, akciğer hastalıkları hipertansiyona yol açabilir.Yenidoğan bebeklerde hipertansiyon sıklıkla böbrek damar hastalıklarına, böbreğin yapısal bozukluklarına, aort kapakçığı bozukluklarına, akciğer gelişim bozukluklarına ve ilaçlara bağlı olarak ortaya çıkar. 1-6 yaş arası çocuklarda ise böbrek parenkim hastalıkları, böbrek damar hastalıkları, aort kapakçık bozuklukları, endokrin hastalıklar, tümörler ve esansiyel (nedeni bilinmeyen) hipertansiyon görülebilir. 6 yaşından sonra ise esansiyel hipertansiyon ve böbrek parenkim hastalıkları ön plana geçer.Risklerin diğerleriDiyet tuz içeriğinin fazla olması, hazır gıda tüketimi, obezite, hareketsizlik TV– bilgisayar başında saatler geçirme, stres, yenilip içilenlerdeki kafein hipertansiyonu tetiklemektedir. Obezite hipertansiyon gelişiminde bağımsız bir risk faktörüdür.Prematüre ya da düşük doğum ağırlığı ile doğan çocuklar, yenidoğan döneminde göbek kateterizasyonu yapılmış çocuklar, yineleyen idrar yolu enfeksiyonu olan çocuklar, fazla kilolu çocuklar, şeker hastalığı ya da insülin direnci olan çocuklar, uyku düzensizlikleri, uyku apnesi olan çocuklar, guatrlı çocuklar, ailede hipertansiyon / enfarktüs / inme / böbrek yetersizliği öyküsü olanlar da hipertansiyon gelişme riski daha fazladır.Belirtilere dikkatBaş ağrısı, burun kanaması, görme bozukluğu, baş dönmesi, büyüme geriliği, okulda başarısızlık, nöbet (havale), halsizlik, huzursuzluk, kilo kaybı, terleme, çarpıntı yakınmaları olan çocuklar hemen muayene edilmelidir. Kafa ya da karın travması, idrar yolu enfeksiyonu, böbrek taşı halinde de çocukların kan basıncı ölçümleri yapılmalıdır.
Ya fark edilmezse..Hipertansiyonda hedef organ hasarı dediğimiz bozukluklar, beyin, göz, kalp, böbrek ve damarlarda ortaya çıkar. Zihnî yeteneklerde bozulma, damarlarda sertleşme, görme bozukluğu, idrarla albumin kaçağı, kalp duvarlarında kalınlaşma, kalp kasılmalarında bozulma gibi ciddi durumlar meydana gelebilir. Unutmayınız ki, hipertansiyon ömür boyu sürebilen bir bozukluktur, takibi gerektirir.