Büyümelerine izin verin
Türkiye’deki anne-babaları diğer ülkelerle karşılaştırdığımda; çocuk yetiştirme yaklaşımında fark ettiğim en önemli şey, aşırı korumacı yaklaşımları oldu. Diğer kültürlerde ebeveynler, çocukların yaşlarına uygun çeşitli görev ve sorumluluklar verirken; bizde onların büyümelerine neredeyse hiç izin verilmiyor. Bebeksi tavırlar, büyümelerine rağmen devam ediyor. Anne-baba olarak aşırı korumacı davranışlar, minikleri tembel olmaya yönlendiriyor.
Bebek muamelesi yapmayın
Ofisimize gelen ebeveynlerin birçoğu hâlâ ilkokul çağındaki çocuklarına suyunu kendileri verdiklerini söylüyor. Düşünün, kendi suyunu mutfaktan alıp içemeyen çocuklar yetiştiriyoruz.
Bebek gibi, kendi öz bakım ihtiyaçlarını karşılamayan bir ilkokul öğrencisinin okulda ve hayatta başarılı olmasını beklemek ne kadar gerçekçi? Durum böyle olunca sorumluluk bilinci gelişmesi mümkün mü? Bu şartlarda çocuğun doğuştan sahip olduğu potansiyel beceriler ortaya çıkabilir mi?
İş yaparsa beceri gelişir
Bu soruların cevabı tahmin ettiğiniz gibi… Her işi anne-babası ya da bir yetişkin tarafından yapılan çocukların kendi ayakları üzerinde durması mümkün değil. Zaten bu şekilde büyüyen minikler, ilkokulda uyum problemi yaşıyor; derste anlatılanları dinlemiyor, teneffüslerde sınırsız oynamak istiyor ve eve geldiklerinde ödev yapmak istemiyorlar.
Tıpkı anne-babaları gibi arkadaşlarının da her dediklerini yapmalarını istiyor ve bencil davranıyorlar. Ben bu çocuklara ‘kurulmuş robotlar’ diyorum. Çünkü her şeyi ebeveyn zoruyla yapıyorlar. Sanki velileri onları kuruyor ve onlar da kendilerinden bir şey katmadan robot gibi yapıyor; okula anne-babası için gidiyor, ödevlerini onlar için yapıyor ve hatta yemeklerini bile anne-babaları için yiyormuş gibi davranıyorlar.
Hayatta kalmak için gerekli tüm davranışları ebeveynin yaptırmasını istiyorlar. Kendileri ise zorla, rüşvetle, bin bir türlü ısrarla ve yalvarmayla yapıyorlar.
Başarma şansı tanıyın
Bu nedenle anne-baba olarak çocuklarınızın her işini onun yerine yapmayın. Ev içinde görevler vermekten çekinmeyin; kendi suyunu kendi içmeli, ev işlerine yardım etmeli. Zaten çocuk evde yaptığı ve başardığı işlerden gurur duyar. Örneğin; yemek saatlerinde masanın hazırlanması ve kaldırılmasında size yardım edebilir.
Yaşına uygunsa yemeğinizin yanına salata yapabilir. Ayrıca “Yemekte salata yapabildim” diyerek kendiyle gurur duyacak ve öz güveni gelişecektir. Fakat her işini siz yaparsanız; beceriksiz ve yetersiz hissedecek ve öz güveni gelişmeyecektir.
Çocuklarınızı tembelliğe alıştırarak robotlaştırmayın; erken yaşlarda yaşına uygun görev ve sorumluluk vererek yetiştirin.