Uzman Klinik Psikolog Ömer Bayar, son günlerin en çok konuşulan dizilerinden biri olan Kore yapımı Squid Game isimli dizinin içerdiği şiddet nedeniyle özellikle çocuklar üzerinde olumsuz etkileri olabileceğine dikkat çekti. Geçmişte deneyimler ağırlıklı olarak ev, okul, mahalle çevresinde şekillenirken, günümüz teknoloji çağındaki online platformlarda ve sosyal medyada sınırsız içeriğe erişim imkanı doğduİnsanın psikolojik gelişiminin doğumdan itibaren deneyimlerle şekillendiğini belirten Ömer Bayar, 'Deneyimlerin ise sadece bizzat kişi tarafından yaşanmış olaylar olması gerekmez. Gözlem yoluyla dolaylı olarak da duygusal, düşünsel ve davranışsal repertuvarımız şekillenir.' diyor.İnternet üzerindeki sınırsız içeriğin özellikle çocuklar ve ergenler üzerindeki etkisinin daha dramatik olduğunu belirten Bayar, 'çocukların ve ergenlerin henüz karar verme, mantık yürütme, risk değerlendirmesi yapma, sebep-sonuç ilişkisi kurma gibi üst düzey bilişsel becerileri yeterince gelişmemiştir. Bu nedenle çocuklar ve ergenler bu tür faktörlerden çok daha fazla etkilenir' diyor.
Geçmişte bakıldığında farklı dizi, film, çizgifilm, anime gibi yapımlardan etkilenen ve gerçek yaşamda riskli ve uygun olmayan davranışlarda bulunan kişilere dair haberlere sıklıkla rastlamış olabilirsiniz.Uzman Klinik Psikolog Ömer Bayar, 'Sevdiği karakter öldüğü için yas tutup cenaze namazı kılan, kendisini pokemon olarak hayal edip balkondan uçmaya çalışan, dizideki kötü karakteri canlandıran oyuncuya gerçek hayatta saldırıda bulunan, izlediği içeriklerden etkilenip aynı riskli davranışları taklit etmeye çalışan ve bunların sonucunda kendisine ya da çevresine zarar veren kişilere rastlamak mümkündür.” diyor.
Son günlerde gündemde olan Squid Game dizisi de bunlardan biri. Şu anda dünya genelinde oldukça popüler olan Squid Game isimli yapımın içerikleri viral haline gelmiş durumda.Dizi içerikleri farklı yaş grupları tarafından yeniden sahnelenmeye çalışılıyor. Dünya genelinde alışveriş mağazaları, üreticiler, şirketler dizi üzerinden popülaritelerini artırmayı hedefliyor.Ancak birbirleriyle yarışıp kaybedenleri döven okul öğrencileri gibi olaylar, şiddet içeren yapımların psikolojik etkilerine dair dramatik örnekler olduğunu gösteriyor.'Sadece fiziksel şiddet değil, bu yapımda toplumsal yaşamın değerlerine zarar verebilecek birçok alt metine de rastlamak mümkün' diyen Uzman Klinik Psikolog Ömer Bayar, Squid Game'in çocuk ve ergenlerin zihninde yanlış olarak şekillendirilebilecek alt metinlerini şu şekilde sıralıyor:1) Şiddetin oyunlarla bir araya getirilerek bir eğlence malzemesi olarak masumlaştırılması2) Güçlünün zayıflara istediği gibi hükmedebileceği, güçlülerin yaptıklarının yanlarına kâr kalacağı3) Zayıfların istenmeyeceği ve dışlanacağı, özellikle kadın-erkek ayrımcılığı üzerinden kadınların daha zayıf ve değersiz olduğu
4) Kadınların feminenliklerini kullanarak ihtiyaç duydukları korumayı ve ayrıcalığı elde edebilecekleri
5) İlişkilerin menfaat üzerine kurulduğu, bir kişinin sadece size yarar sağladığı sürece değerli olduğu6) Bir denetim ve dış kontrol olmadığı sürece herkesin kendi istediği şekilde hareket edebileceği7) Çoğunluk kabul ettiği sürece azınlığın isteklerinin göz ardı edilebileceği8) Bir başkasının ihtiyaçlarının ve zor durumunun göz ardı edilmesi ve empatinin kişisel menfaatler için bir engel oluşturduğu9) İlişkide şüpheci olmak gerektiği ve sürekli en yakın ve güvendiğiniz kişinin dahi size ihanet edebileceği gerçeği ile paranoid bir zeminin desteklendiği
Squid Game nedeniyle çocuklar farkında olmadan etkilenebilir
Klinik Psikolog Ömer Bayar, yukarıda sayılan birçok alt metinin çocukların farkında dahi olmadan bilinçdışı şekilde zihinlerinde yer edebileceğini ve kişiliklerinin henüz şekillenmeye devam ettiği bu dönemde fazlaca etkilenmelerine neden olabileceğini söyledi.
Sakıncalı yönleri uygun şekilde anlatılmalı
Uzman Klinik Psikolog Ömer Bayar, her ne kadar televizyon ve dijital platformlar içerikler için yaş sınırlaması getirse de günümüzde bu içeriklere ulaşmanın herhangi bir çocuk için dahi oldukça kolay olduğunun unutulmaması gerektiğini vurgulayarak şunları söyledi:'Özellikle ebeveynler bu konuda çocuklarının ilgi alanlarını ve takip ettikleri içerikleri anlamaya çalışmalı, uygun görmedikleri içeriklere sınırlandırma getirmelidir. Bunun yanında sınırlandıramadıkları durumlarda da çocuklarının izlediği içeriklerin onları nasıl etkilediğini gözlemlemeli, dikkatlerini çeken bir durum olduğunda bunu çocuklarıyla empatik bir dille konuşmalı ve söz konusu içeriklerin neden uygun olmadığını ve sakıncalı yönlerini çocuklarının anlayabileceği bir dille onlara anlatarak yanlış düşünceleri düzeltmelidirler.'
Geçmişte bakıldığında farklı dizi, film, çizgifilm, anime gibi yapımlardan etkilenen ve gerçek yaşamda riskli ve uygun olmayan davranışlarda bulunan kişilere dair haberlere sıklıkla rastlamış olabilirsiniz.Uzman Klinik Psikolog Ömer Bayar, 'Sevdiği karakter öldüğü için yas tutup cenaze namazı kılan, kendisini pokemon olarak hayal edip balkondan uçmaya çalışan, dizideki kötü karakteri canlandıran oyuncuya gerçek hayatta saldırıda bulunan, izlediği içeriklerden etkilenip aynı riskli davranışları taklit etmeye çalışan ve bunların sonucunda kendisine ya da çevresine zarar veren kişilere rastlamak mümkündür.” diyor.
Son günlerde gündemde olan Squid Game dizisi de bunlardan biri. Şu anda dünya genelinde oldukça popüler olan Squid Game isimli yapımın içerikleri viral haline gelmiş durumda.Dizi içerikleri farklı yaş grupları tarafından yeniden sahnelenmeye çalışılıyor. Dünya genelinde alışveriş mağazaları, üreticiler, şirketler dizi üzerinden popülaritelerini artırmayı hedefliyor.Ancak birbirleriyle yarışıp kaybedenleri döven okul öğrencileri gibi olaylar, şiddet içeren yapımların psikolojik etkilerine dair dramatik örnekler olduğunu gösteriyor.'Sadece fiziksel şiddet değil, bu yapımda toplumsal yaşamın değerlerine zarar verebilecek birçok alt metine de rastlamak mümkün' diyen Uzman Klinik Psikolog Ömer Bayar, Squid Game'in çocuk ve ergenlerin zihninde yanlış olarak şekillendirilebilecek alt metinlerini şu şekilde sıralıyor:1) Şiddetin oyunlarla bir araya getirilerek bir eğlence malzemesi olarak masumlaştırılması2) Güçlünün zayıflara istediği gibi hükmedebileceği, güçlülerin yaptıklarının yanlarına kâr kalacağı3) Zayıfların istenmeyeceği ve dışlanacağı, özellikle kadın-erkek ayrımcılığı üzerinden kadınların daha zayıf ve değersiz olduğu
4) Kadınların feminenliklerini kullanarak ihtiyaç duydukları korumayı ve ayrıcalığı elde edebilecekleri
5) İlişkilerin menfaat üzerine kurulduğu, bir kişinin sadece size yarar sağladığı sürece değerli olduğu6) Bir denetim ve dış kontrol olmadığı sürece herkesin kendi istediği şekilde hareket edebileceği7) Çoğunluk kabul ettiği sürece azınlığın isteklerinin göz ardı edilebileceği8) Bir başkasının ihtiyaçlarının ve zor durumunun göz ardı edilmesi ve empatinin kişisel menfaatler için bir engel oluşturduğu9) İlişkide şüpheci olmak gerektiği ve sürekli en yakın ve güvendiğiniz kişinin dahi size ihanet edebileceği gerçeği ile paranoid bir zeminin desteklendiği
Squid Game nedeniyle çocuklar farkında olmadan etkilenebilir
Klinik Psikolog Ömer Bayar, yukarıda sayılan birçok alt metinin çocukların farkında dahi olmadan bilinçdışı şekilde zihinlerinde yer edebileceğini ve kişiliklerinin henüz şekillenmeye devam ettiği bu dönemde fazlaca etkilenmelerine neden olabileceğini söyledi.
Sakıncalı yönleri uygun şekilde anlatılmalı
Uzman Klinik Psikolog Ömer Bayar, her ne kadar televizyon ve dijital platformlar içerikler için yaş sınırlaması getirse de günümüzde bu içeriklere ulaşmanın herhangi bir çocuk için dahi oldukça kolay olduğunun unutulmaması gerektiğini vurgulayarak şunları söyledi:'Özellikle ebeveynler bu konuda çocuklarının ilgi alanlarını ve takip ettikleri içerikleri anlamaya çalışmalı, uygun görmedikleri içeriklere sınırlandırma getirmelidir. Bunun yanında sınırlandıramadıkları durumlarda da çocuklarının izlediği içeriklerin onları nasıl etkilediğini gözlemlemeli, dikkatlerini çeken bir durum olduğunda bunu çocuklarıyla empatik bir dille konuşmalı ve söz konusu içeriklerin neden uygun olmadığını ve sakıncalı yönlerini çocuklarının anlayabileceği bir dille onlara anlatarak yanlış düşünceleri düzeltmelidirler.'